Chai
Juniperus thurifera
Cupressaceae
Noms en français : Genévrier thurifère, Porte-encens.
Descripcioun :Aquéu chai (noum generi dóu genèbre en mountagno) trachis sus li pendis secarous e cauquié à l'adré d'ùni mountagno. Douno d'èr au mourvèn emé si fueio en escaumo, pamens pòu deveni un pichot aubre. Se destrìo tambèn de la sabino que si grano soun pu grosso (1 cm de diamètre en liogo de 0,5 cm). Lou chai es uno reliclo dóu tèms ounte fasié mai fre e pu se en Éuroupo (-10 000 an B.P.). Trachis forço lentamen.
Usanço :Soun bos s'apourridis quàsi pas talamen èi dur. Servié à faire de piquet, de cop que i'a de pichòti fusto, de moble o de pichòti besougno (porto-encèns).
Port : Aubret
Taio : 1,5 à 10 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roucaio
- Pendis roucaious
- Baus
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso
Ref. sc. : Juniperus thurifera L., 1753
Genèpi
Artemisia glacialis
Asteraceae Compositae
Noms en français : Genépi des glaciers, Genépi des Alpes.
Descripcioun :Lou genèpi trachis en mato dins li roucas e esboudèu cauquié de mountagno, au lume. Li flour soun jauno d'or alor que li fueio, en generau trifido, an de tros primàri larjo de 0,5 à 1 mm. Pensa de coumpara emé lis àutri genèpi dis Aup.
Usanço :Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Èi peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Paret
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Artemisia glacialis L., 1753